Cultureel erfgoed

Er is ingezet op het zichtbaar en beleefbaar maken van cultureel erfgoed, het stimuleren van erfgoed in het onderwijs, en het integreren van erfgoed met cultuurtoerisme.
We hebben gewerkt aan de versterking van erfgoedcommunicatie, zowel voor het publiek als binnen de regio. Dit was onder andere zichtbaar in de eerste mini-tentoonstelling gepresenteerd in de balievitrines van het gemeentehuis van Stein: "Echo's van het Verleden: Archeologische schatten van Stein". Deze expositie bood een fascinerende kijk op de archeologische vondsten die de geschiedenis van Stein weerspiegelen, variërend van het Vroeg-Neolithicum tot het Merovingische tijdperk. De tentoonstelling werd mogelijk gemaakt in samenwerking met Stichting Erfgoed Stein en biedt een dieper inzicht in de rijke archeologische en culturele geschiedenis van Stein. Deze mini-tentoonstelling is de eerste in een reeks, en de volgende zal de vondsten van het CARE-project in Maasband presenteren, dat in september 2024 werd uitgevoerd.
Op het gebied van beheer en behoud van erfgoed zijn Stichting Kleine Monumenten Stein en Stichting Limburgs Landschap belangrijke partners. In 2024 is er extra ondersteuning geboden voor het herstel van de terpkerkmuur in Urmond, in samenwerking met de afdeling Toerisme. Dit project draagt bij aan het behoud van deze bijzondere historische locatie.
De Open Monumentendag in september markeerde de opening van het culturele seizoen en bood een uitstekende gelegenheid om het rijke erfgoed van Stein te verkennen. Het evenement bestond uit speciale rondleidingen en lezingen over de monumenten en de verhalen die ze met zich meedragen. Dit evenement vergrootte niet alleen de zichtbaarheid van de historische waarde van de gemeente, maar versterkte ook de betrokkenheid van de gemeenschap bij het behoud van cultureel erfgoed.
Een van de speerpunten binnen het beleid is Bandkeramiek. De gemeente Stein is penvoerder van de regionale samenwerking voor Bandkeramiek, in samenwerking met de gemeenten Maastricht, Beek en Sittard-Geleen. Als gevolg van het intensieve participatietraject onder begeleiding van Braining the Future en het visiedocument dat is ontwikkeld, is er een concept beleid opgesteld. Het beleid en de uitvoeringsagenda zijn de basis voor de samenwerkingsovereenkomst voor de komende jaren. Deze regionale samenwerking beoogt de versterking van het historisch bewustzijn over de Bandkeramische cultuur. Binnen het thema Bandkeramiek is er in Stein een educatief programma, getiteld Jagers en Boeren, ontwikkeld. Het programma richt zich op het toegankelijk maken van deze geschiedenis door middel van lesmateriaal, replica’s van archeologische vondsten en digitale hulpmiddelen, en wordt ondersteund door een reizende tentoonstelling.
In mei heeft de Memorial Run Westerbork - Stein plaatsgevonden waarbij er halverwege het vrijheidsvuur in Wageningen opgehaald is. In september 2024 gaf Stein het officiële startsein voor de herdenkingen en vieringen rond 80 jaar vrijheid. Door de hele gemeente werden diverse evenementen georganiseerd om stil te staan bij onze gedeelde geschiedenis. Op 6 oktober vond in Stein de jaarlijkse, informele Veteranendag plaats, waarbij veteranen en hun gezin centraal stonden. In December was door dezelfde stichting de Connection Walk, een betekenisvolle wandeling waarin herinnering en verbinding centraal staan. Er is gewerkt aan de uitbreiding van de Stolpersteine, met een onthulling gepland voor 4 mei 2025.
De versterking van immaterieel erfgoed, zoals schutterij, carnaval en streektaal, kreeg eveneens aandacht. We werkten samen met streektaalorganisaties en verenigingen en sloten aan bij provinciaal beleid. Ook werd onze samenwerking met erfgoedorganisaties en musea verder versterkt en ondersteunden we musea via Vidar, waarbij de nadruk lag op participatiedoelen en het betrekken van de gemeenschap bij erfgoed.